Μια νέα... αρχαία πόλη γεννιέται στην Κρήτη

Είκοσι πέντε χρόνια σκάβει στην αρχαία Ελεύθερνα ο καθηγητής Νικόλαος Σταμπολίδης, περί τα είκοσι έσκαβε ο καθηγητής Πέτρος Θέμελης, αλλά το κοινό δεν είχε πρόσβαση στα όσα θαυμαστά βρίσκουν.

Αυτή η εικόνα θα αλλάξει, ίσως και από το ερχόμενο καλοκαίρι, η Ελεύθερνα θα γίνει επισκέψιμη χάρη σε ειδικές εργασίες που θα το επιτρέψουν.

Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο εξέτασε προχθές τη μελέτη για τη δημιουργία διαδρομών και υποδομών στην αρχαία πόλη και την ενέκρινε ομόφωνα.

Η Ελεύθερνα βρίσκεται στην καρδιά της Κρήτης, στις βόρειες υπώρειες του Ψηλορείτη, σε υψόμετρο περίπου 380 μ., 25 χλμ. ΝΑ του Ρεθύμνου και 5 χλμ. από το θρυλικό μοναστήρι του Αρκαδίου.

Οι ανασκαφές έχουν φέρει στο φως σπουδαία αρχαιολογικά λείψανα, που δίνουν μια εικόνα της αρχαίας πόλης, κυρίως από τους γεωμετρικούς έως τους πρωτοβυζαντινούς χρόνους, χωρίς, ωστόσο, να λείπουν τα στοιχεία για μια αδιάκοπη χρήση του χώρου από τα πρωτομινωικά έως και τα νεότερα χρόνια.

Ο Ν. Σταμπολίδης επισήμανε πως χάρη στη θέση της, αλλά και στο πυκνό δίκτυο μονοπατιών που θα δημιουργηθεί, είναι δυνατή η προσέλκυση επισκεπτών σε μεγάλο αριθμό. Σε αυτό θα βοηθήσουν και οι σταθμοί με πινακίδες και πληροφοριακό υλικό, που θα τοποθετηθούν σε διάφορες θέσεις του αρχαιολογικού αλλά και του ευρύτερου χώρου.

Μονοπάτια
Το δίκτυο των μονοπατιών θα εξυπηρετεί την ένωση των τριών ανασκαφικών τομέων, δηλαδή: της περιοχής όπου βρίσκεται η γεωμετρική - αρχαϊκή νεκρόπολη της Ορθής Πέτρας, καθώς και τμήμα των τειχών, των κτιρίων και του πλακόστρωτου δρόμου της ελληνιστικής ρωμαϊκής πόλης στη δυτική κλιτύ του λόφου Πρινέ.

Της περιοχής στο Πυργί, όπου βρίσκεται και η αρχαία ακρόπολη με το αρχαϊκό ιερό, τα παλαιότερα αρχιτεκτονικά λείψανα και τον κύριο όγκο των ρωμαϊκών και παλαιοχριστιανικών κτισμάτων. Και τέλος της περιοχής του Κατσίβελου όπου έχουν εντοπισθεί λείψανα κτιρίου και μεγάλο μέρος δημόσιων και ιδιωτικών οικημάτων της ελληνιστικής, ρωμαϊκής και παλαιοχριστιανικής πόλης.

Απαιτούνται βεβαίως έργα ηλεκτροφωτισμού, αποστραγγιστικά έργα, αλλά και ανατάξεις και αναστηλώσεις, ιδίως στη νεκρόπολη, που είναι το πρώτο σημείο το οποίο θα αποδοθεί στο κοινό. Για τη διάσωση του τεράστιου σε αριθμό υλικού των ανασκαφών θα δημιουργηθεί και χώρος αποθήκευσης, συντήρησης, μελέτης, αλλά και χώροι για το κοινό, από τους οποίους θα μπορούσε να ξεκινά μέχρι και μηχανοκίνητο βαγόνι για ειδικές κατηγορίες επισκεπτών.

«Η ευλογία της Ελεύθερνας είναι ότι καταθέσαμε ένα πρόγραμμα συγκροτημένο, προκειμένου να αποφύγουμε τα λάθη και τις ασχήμιες της Κνωσού όπου σουβλατζίδικα και αποθήκες έχουν μπει μέσα στον αρχαιολογικό χώρο. Είμαστε υπέρ του προνοείν και ουχί μετανοείν», λέει στο «Εθνος» ο καθηγητής Νικόλαος Σταμπολίδης. Το έργο θα πρέπει να ενταχθεί στο Δ’ ΚΠΣ και απαιτούνται 1,9 εκατ. ευρώ.

www.ethnos.gr