Κομμαντάντε Τσε Γκεβάρα

Ακόμα και σήμερα, 44 χρόνια μετά το θάνατό του στα βουνά της Βολιβίας, ο άνθρωπος αυτός αποτελεί σημείο αναφοράς για κάθε λογής… νοσταλγούς και όχι μόνο. Ο λόγος για τον επαναστάτη, πολιτικό και αρχηγό των ανταρτών της Κούβας, Ερνέστο Τσε Γκεβάρα, ο οποίος γεννήθηκε στις 14 Ιουνίου του 1928 στο Ροζάριο της Αργεντινής.

Πολλοί είναι αυτοί που θέλησαν να ακολουθήσουν τα βήματά του και ακόμα περισσότεροι είναι οι σύγχρονοι επαναστάτες ανά τον κόσμο που τον έχουν ως πρότυπο. Από τους αγωνιστές της Αριστεράς που τον θαύμαζαν στη δεκαετία του '60 και του '70, ωστόσο ελάχιστοι επιχείρησαν να ακολουθήσουν το παράδειγμά του, μέχρι και ομάδες νεαρών παιδιών τού σήμερα. Για αυτόν τον άνθρωπο θα μπορούσε να γράψει κανείς πολλά, ωστόσο αυτό που πρέπει να μην ξεχάσει είναι πως αυτό που τον ανέδειξε ήταν η αντίσταση, η οποία προέβαλε στις… αντικειμενικές συνθήκες, καθώς επίσης και το πως ο επαναστάτης πρέπει να είναι πάντα «ενεργό» μέλος σε αυτό που κάνει. Ανθρωπότητα, αξιοπρέπεια, ελευθερία… οι «κλασσικές» αυτές αξίες παίρνουν μέσα στον επαναστατικό ουμανισμό του, καινούργιο νόημα. Ο ίδιος για όλα αυτά παράτησε τις πλούσιες παροχές της οικογένειάς του και υπηρέτησε πιστά στην πράξη τη λέξη επανάσταση. Ήταν ένας γνήσιος επαναστάτης με αιτία…

Τα πρώτα χρόνια του

 Ατάκες όπως «Αν τρέμεις από αγανάκτηση για κάθε αδικία, τότε είσαι σύντροφός μου» και «Είμαστε ρεαλιστές, επιδιώκουμε το αδύνατο», είναι λόγια που δείχνουν τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του. Ήταν μόλις δύο ετών, όταν διαπιστώθηκε πως πάσχει από άσθμα. Η ασθένεια αυτή τον ακολούθησε σε όλη του τη ζωή και έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της προσωπικότητάς του. Εξαιτίας της, δεν φοίτησε κανονικά στο σχολείο, ωστόσο έμαθε γράμματα αρχικά από τη μητέρα του και μετά από τους δασκάλους του. Ολοκλήρωσε κανονικά την δεύτερη και την τρίτη τάξη του σχολείου, διαβάζοντας κυρίως σπίτι του, καθώς η ασθένεια είχε παρουσιάσει βαριά επιπλοκή. Όσο περνούσαν τα χρόνια, άρχισε να ενδιαφέρεται για την λογοτεχνία, ενώ έγραφε και ποιήματα, κάτι που συνεχίστηκε σε όλη τη ζωή του.

Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του στο λύκειο, γράφτηκε στη Σχολή Εφαρμοσμένης Μηχανικής του πανεπιστημίου του Μπουένος Άιρες και για ένα διάστημα εργάστηκε στην κατασκευή δημοσίων έργων, κυρίως σε μικρές πόλεις. Η βαριά αρρώστια, όμως, της γιαγιάς του και τελικά ο θάνατός της, τον επηρέασαν πολύ και έφεραν… αλλαγές στη ζωή του, καθώς πήρε την μεγάλη απόφαση να ασχοληθεί με την ιατρική. Έτσι, το 1948 ξεκίνησε το… ταξίδι του σε αυτή την επιστήμη, χωρίς ωστόσο να καταφέρει να εξασφαλίσει την άδεια να ασκεί το επάγγελμα του ιατρού. Εργάστηκε ως νοσοκόμος σε εμπορικά πλοία της πατρίδας του, ενώ τα ταξίδια που έκανε, τόσο λόγω της εργασίας του όσο και λόγω του πάθους που είχε με αυτά, τον έβαλαν στο… τρυπάκι να ασχοληθεί με  την πολιτική και συγκεκριμένα με τον μαρξισμό. Η Γουατεμάλα, η Βολιβία, το Περού και η Κόστα Ρίκα ήταν λίγες από τις πόλεις που είχε επισκεφθεί ο Τσε Γκεβάρα.

Η επαφή του με τον Κάστρο και η επανάσταση στην Κούβα

Ο Γκεβάρα συμμετείχε σε ένοπλη πολιτοφυλακή της κομμουνιστικής νεολαίας που αντιστάθηκε σε ένοπλη επιχείρηση της CIA, η οποία προσπάθησε να ανατρέψει την κυβέρνηση του Άρμπενς στη Γουατεμάλα. Το έκανε ως γιατρός, αν και ήθελε πολύ να βοηθήσει στο μέτωπο. Και κάπου εκεί ξεκίνησαν όλα… Ήταν καταζητούμενος του νέου καθεστώτος και αναζήτησε άσυλο στην πρεσβεία της Αργεντινής. Όσα έζησε στη χώρα τον… σημάδεψαν και του έδωσαν πολύ τροφή για σκέψη.

Στις αρχές Ιουλίου του 1955, o Γκεβάρα συνάντησε για πρώτη φορά τον Φιντέλ Κάστρο, o οποίος ήταν αρχηγός των «Moνκαντίστας», και είχε καταφύγει στο Μεξικό μετά την αποφυλάκισή του, αποτέλεσμα της χάρης που του δόθηκε από τον Μπατίστα. Μαζί του συζήτησε για την κατάσταση στα πολιτικά δρώμενα της Λατινικής Αμερικής, ενώ εξέτασαν πολύ  σοβαρά το ενδεχόμενο της οργάνωσης μίας επανάστασης ενάντια στη δικτατορία του Μπατίστα. Έτσι και έγινε… Ο Γκεβάρα συμμετείχε ενεργά στο κίνημα της 26^ης Ιουλίου, με στόχο την ανατροπή του κουβανικού καθεστώτος. Η αρχή έγινε με την απόβαση 82 μαχητών, μεταξύ των οποίων οι Γκεβάρα και Κάστρο, στην Κούβα με τη θαλαμηγό "Γκράνμα" (2/12).  Τα πράγματα δεν πήγαν όπως θα τα περίμεναν και με μόλις 22 επιζήσαντες κατέφυγαν στη Σιέρα Μαέστρα. Οι πρώτες νίκες των ανταρτών ήρθαν το 1957, ενώ στις 22/7 ο Γκεβάρα ανέλαβε τη διοίκηση της δεύτερης επαναστατικής φάλαγγας. Μετά από σκληρές μάχες, ο Μπατίστα αποχώρησε και ο Γκεβάρα απέκτησε την κουβανική υπηκοότητα, ενώ ταυτόχρονα ανέλαβε διοικητής της στρατιωτικής ακαδημίας. Αργότερα Αναλαμβάνει διευθυντής του Εθνικού Ινστιτούτου Αγροτικής Μεταρρύθμισης (7/10) και, παράλληλα, πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας (26/11).

Υπουργός της Κούβας, αν και Αργεντινός

Το 1961 ανέλαβε υπουργός Βιομηχανίας της Κούβας, ενώ μέχρι να παραιτηθεί από όλα τα αξιώματά του, έγραψε κείμενα και άσκησε σκληρή κριτική στις άνισες ανταλλαγές μεταξύ του «σοσιαλιστικού μπλοκ» και του τρίτου κόσμου. Στην κυβέρνηση υποστήριξε περισσότερο τις κομμουνιστικές ιδέες από όσο ο Κάστρο. Οι διαφορές του με τον Κάστρο σε ό,τι αφορά τις σχέσεις της Κούβας με την Σοβιετική Ένωση ή την οικονομική πολιτική πιθανώς συνέβαλαν στην απόφαση του ίδιου να εγκαταλείψει την Κούβα, σκοπεύοντας να μεταφέρει την επανάσταση σε όλον τον κόσμο.

Η δράση του εκτός Κούβας

Πρώτος του σταθμός ήταν το Κονγκό, όμως απέτυχε. Το Φεβρουάριο του 1966 ταξίδεψε μεταμφιεσμένος και με πλαστό διαβατήριο, με προορισμό την Πράγα. Εκεί άρχισε να επεξεργάζεται την ιδέα ενός νέου αντάρτικου στη Λατινική Αμερική, με αρχικό στόχο το Περού και αργότερα εστιάζοντας στη Βολιβία, όπου και πήγε. Εκεί εγκαταστάθηκε στην ορεινή περιοχή Νιανκαουασού, όπου θα οργανωνόταν ο πυρήνας του αντάρτικου στρατού. Οι συγκρούσεις με τον βολιβιανό στρατό ήταν τακτικές, όμως η επανάσταση στη χώρα της Λατινικής Αμερικής δεν ήταν επιτυχημένη και ο Γκεβάρα τελικά συνελήφθη, με αποτέλεσμα να δολοφονήθεί από τον από τον υπαξιωματικό του βολιβιανού στρατού Μάριο Τεράν. Το πτώμα του έμεινε σε μυστικό του τάφο μέχρι που ανακαλύφθηκε στις 12 Ιουλίου 1997 στο Βαγιεγκράντε.

Αποσπάσματα από το αποχαιρετιστήριο γράμμα στον Κάστρο:

«Ανασκοπώντας τη ζωή μου, πιστεύω ότι δούλευα με αρκετή τιμιότητα και

αφοσίωση για να εδραιώσω την επαναστατική κατάκτηση».

«Έζησα υπέροχες στιγμές δίπλα σου και αισθάνομαι την τιμή να ανήκω
στους ανθρώπους σου στις λαμπρές μα λυπημένες μέρες της κρίσης της
Καραϊβικής. Λίγοι πολιτικοί είναι στις μέρες μας τόσο λαμπροί όσο εσύ.
Είμαι επίσης περήφανος που σε ακολούθησα χωρίς δισταγμό, που
ταυτίστηκα με τον τρόπο που σκέφτεσαι και που εκτιμάς τους κινδύνους».

«Όπου κι αν βρίσκομαι, θα αισθάνομαι την ευθύνη του να είσαι Κουβανός

επαναστάτης και σαν τέτοιος θα συμπεριφέρομαι. Δεν λυπάμαι που δεν άφησα τίποτα υλικό στη γυναίκα και τα παιδιά μου. Είμαι ευτυχισμένος που
έγινε έτσι. Δε ζητώ τίποτα γι αυτούς γιατί το κράτος θα φροντίσει να έχουν
αρκετά για να ζήσουν και να μορφωθούν. Θα είχα πολλά να πω σ' εσένα
και το λαό μας, αλλά αισθάνομαι ότι είναι άχρηστα. Οι λέξεις δεν μπορούν
να εκφράσουν αυτό που θα ήθελα και δεν υπάρχει λόγος να ξοδεύω
σελίδες».

Πηγη: sday.gr